สรรพคุณและประโยชน์ของเห็ดเผาะ หรือเห็ดถอบบ้านเรา
เห็ดเผาะ (Barometer Earthstars) เป็นลูกกลมๆ พบมากทางภาคตะวันออกเฉียงเหนือและภาคเหนือของประเทศไทย เจริญเติบโตได้ดีในช่วงฤดูฝน “เห็ดเผาะ” หรือชาวล้านนาเรียกว่า”เห็ดถอบ”
สรรพคุณและประโยชน์ของเห็ดเผาะ
– ช่วยในการบำรุงร่างกายให้ร่างกายแข็งแรง
– ช่วยรักษาอาการช้ำใน
– ช่วยป้องกันโรควัณโรค
– ช่วยป้องกันและยับยั้งการเกิดของเซลล์มะเร็งได้ดี
– ช่วยในการสมานแผลและผิวให้เรียบเนียน
– ช่วยในการลดอาการบวมหรืออักเสบ
– ช่วยแก้อาการร้อนใน และแก้ไข้
– ช่วยให้เลือดแข็งตัวได้เร็ว หยุดไหลได้ง่ายขึ้น
– ช่วยบรรเทาอาการคันตามนิ้วมือหรือนิ้วเท้า
เห็ดเผาะ (Astraeus hygrometricus (Pers.) Morgan) หรือชื่ออื่นๆ คือ เห็ดถอบ เห็ดเหียง เห็ดหนัง เห็ดดอกดิน เป็นเห็ดกินได้ที่มีรสชาติอร่อยและได้รับความนิยมสูง มีเอกลักษณ์เฉพาะตัวคือเวลาขบเห็ดจะมีเสียงดังเผาะ ทำให้เกิดความมันในการเคี้ยว พบได้ทั่วทุกภาคของประเทศไทยยกเว้นภาคใต้ สามารถนำมาประกอบอาหารได้หลากหลาย เห็ดเผาะที่เก็บจากป่ามักมีราคาแพง เพราะเป็นอาหารที่มีเฉพาะในฤดูฝน แต่การเก็บเห็ดต้องอาศัยประสบการณ์และความชำนาญ เนื่องจากเห็ดเผาะมีรูปร่างลักษณะคล้ายกับเห็ดไข่หงษ์ซึ่งเป็นเห็ดพิษ หากรับประทานเข้าไปจะทำให้เกิดอาการคลื่นไส้อาเจียน สรรพคุณพื้นบ้านของเห็ดเผาะคือ ใช้แก้โรคกระเพาะ ช่วยล้างพิษ บำรุงร่างกาย บำรุงกำลัง แก้ช้ำใน และบำรุงหัวใจ สารสำคัญที่มีการศึกษาฤทธิ์ทางเภสัชวิทยาเป็นสารในกลุ่ม heteropolysaccharides ได้แก่ สาร AE2 และสารในกลุ่ม sesquiterpenoids ได้แก่ สาร astrakurkurol และสาร astrakurkurone การศึกษาฤทธิ์ทางเภสัชวิทยาพบว่า เห็ดเผาะมีฤทธิ์ปกป้องตับ ปกป้องหัวใจ ต้านเบาหวาน ต้านการอักเสบ ต้านอนุมูลอิสระ กระตุ้นระบบภูมิคุ้มกัน ต้านเซลล์มะเร็ง และมีฤทธิ์ต้านจุลชีพโดยเฉพาะฤทธิ์ต้านโปรโตซัวลิชมาเนีย แต่ทั้งหมดยังเป็นเพียงการศึกษาในหลอดทดลองและสัตว์ทดลอง การศึกษาความเป็นพิษพบว่า สารสกัดต่างๆ ของเห็ดเผาะมีความปลอดภัย และยังไม่มีการรายงานความเป็นพิษจากการรับประทานเห็ดเผาะ แต่สำหรับผู้ที่แพ้เห็ดหรือแพ้สปอร์เห็ด ควรระมัดระวังการรับประทานเห็ดเผาะ
เห็ดเผาะ ที่นิยมทานเพราะมันอร่อย ใช้ปรุงอาหารได้หลากหลายเมนู เช่น
– ผัดพริกแกงเห็ดเผาะ
– แกงหน่อไม้เห็ดเผาะ
– แกงเห็ดเผาะผักหวานป่า
– ต้มรับประทานกับผักจิ้มน้ำพริก
– ฉู่ฉี่เห็ดเผาะ
– แกงคั่วเห็ดเผาะ
– ห่อหมกเห็ดเผาะ
อ้างอิง www.pharmacycouncil.org และ www.hongthongrice.com
