สารหนูในน้ำกกและสายมีผลกระทบต่อสุขภาพชาวเชียงรายอย่างไรบ้าง

02 มิ.ย. 2025

165

เหมืองทองคำเมียนมา: มลพิษข้ามแดนในแม่น้ำกก-สาย กระทบชุมชนเชียงราย-เชียงใหม่

สารหนูในน้ำแม่น้ำกกและแม่น้ำสายที่จังหวัดเชียงราย มีผลกระทบต่อสุขภาพของชาวเชียงรายอย่างชัดเจนและรุนแรง โดยสารหนูจัดเป็นสารก่อมะเร็งตามเกณฑ์องค์การอนามัยโลก หากมีการสัมผัสหรือลงเล่นน้ำที่มีสารหนูปนเปื้อนเป็นเวลานาน อาจเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดโรคมะเร็งโดยเฉพาะมะเร็งผิวหนัง นอกจากนี้ยังมีผลกระทบระยะสั้น เช่น ผื่นคันและอาการระคายเคืองผิวหนังที่พบในประชาชนที่สัมผัสน้ำโดยตรง

กลุ่มประชาชนที่ได้รับผลกระทบมากที่สุดคือคนจนที่อาศัยอยู่ในลุ่มน้ำกกและลุ่มน้ำสาย ซึ่งพึ่งพาน้ำจากแม่น้ำเหล่านี้ในการดำรงชีวิตและประกอบอาชีพ เช่น การเกษตรและประมง การปนเปื้อนสารหนูยังส่งผลให้สัตว์น้ำในแม่น้ำตายจำนวนมาก ส่งผลกระทบต่อรายได้ของชาวประมงและผู้ประกอบการร้านอาหารริมแม่น้ำ รวมถึงส่งผลกระทบต่อการท่องเที่ยวในพื้นที่ เช่น กิจกรรมล่องแพต้องหยุดชะงัก เพราะประชาชนและนักท่องเที่ยวหวาดกลัวการใช้น้ำและบริโภคสัตว์น้ำจากแม่น้ำกกและแม่น้ำสาย3

ในระยะยาว การสัมผัสสารหนูอย่างต่อเนื่องอาจทำให้เกิดโรคมะเร็งผิวหนังและความเสียหายต่ออวัยวะภายใน เช่น ตับและไต นอกจากนี้ยังมีความเสี่ยงต่อโรคเรื้อรังอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องกับการสะสมของโลหะหนักในร่างกาย

หน่วยงานสาธารณสุขจังหวัดเชียงรายจึงได้ออกคำเตือนให้ประชาชนงดใช้น้ำจากแม่น้ำกกและแม่น้ำสายโดยตรงสำหรับการอุปโภคบริโภคและการสัมผัส จนกว่าจะมีการยืนยันความปลอดภัยจากการตรวจวิเคราะห์คุณภาพน้ำอย่างต่อเนื่อง

สรุปได้ว่า สารหนูในน้ำกกและน้ำสายส่งผลกระทบต่อสุขภาพของชาวเชียงรายทั้งในระยะสั้น เช่น ผื่นคันและระคายเคืองผิวหนัง และระยะยาวที่อาจเกิดโรคมะเร็งและโรคเรื้อรังอื่น ๆ รวมถึงกระทบต่อเศรษฐกิจและวิถีชีวิตของชุมชนริมแม่น้ำอย่างมีนัยสำคัญ