ขันแก้วตังสาม ทางล้านนาเรียกว่าขันตางสาม เป็นพานที่ใส่ดอกไม้บูชาพระรัตนตรัย พระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ เป็นการนำดอกไม้ธูปเทียนมารวมเป็นจุดเดียวกันโดยคนโบราณต้องการจะสื่อให้เห็นถึงความพร้อมใจ ความสามัคคี เป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน เมื่อถึงเวลาประกอบพิธีไหว้พระรับศีลอาจารย์วัดหรือภาษากลางเรียกว่า มัคทายก ก็จะยกขันแก้วตางสาม และกล่าว คำสูมาแก้วตังสามไป ไว้ที่หน้าพระประธาน แล้วกราบ 3 หน ขันแก้วตางสาม มีรูปทรงสามเหลี่ยมสูง แกะสลักสวยงามและทาด้วยรักและชาด ปิดทอง อย่างสวยงาม ซึ่งเรามักจะเห็นในการประกอบพิธีต่างๆ ในพระวิหารเช่น วันเข้าพรรษา ออกพรรษา วันวิสาขบูชา วันพระวันศิล หรือพิะีกรรมต่างของชาวล้านนา
