ขนมจีนน้ำเงี้ยว เป็นอาหารที่ได้รับอิทธิพลจากชาวไทยใหญ่ ถ้าใช้เส้น ก๋วยเตี๋ยวก็เรียก “ก๋วยเตี๋ยวน้ำเงี้ยว” น้ำเงี้ยวเป็นน้ำแกงสีแดงส้ม ข้นด้วยเนื้อ หมูสับ หรือซี่โครงหมูอ่อนและเลือดหั่นเป็นชิ้น รสเปรี้ยวจากมะเขือเทศลูกเล็ก เครื่องปรุงสำคัญ คือ ดอกงิ้ว (ดอกนุ่นพันธุ์พื้นเมือง) มีกลิ่นหอมและรสชาติ ที่เป็นเอกลักษณ์ ค่านิยม ความเชื่อ ขนมจีน เป็นอาหารสำหรับงานมงคล โดยเฉพาะในงานแต่งงานเชื่อว่าการ เลี้ยงขนมจีน เป็นเคล็ดว่าเป็นจับใหญ่ เป็นเส้นต่อกันไม่ขาดลุ่ย เป็นเส้น เรียบร้อย สวยงาม เป็นนิมิตหมายที่ดีที่คู่สมรสจะครองรักกันยืดยาว ขนมจีน นิยมนำมาจัดเลี้ยง เนื่องจากเป็นอาหารที่กินสะดวก เป็นอาหารจานเดียว และรับประทานง่าย งานอวมงคล บางท้องถิ่นมีความเชื่อว่าขนมจีนไม่ควรนำมาเลี้ยงใน งานศพ เพราะถือว่าไม่ต้องการให้ยืดเยื้อติดต่อกัน หรือคนตายจะมาผูกพัน เกี่ยวข้องกับคนเป็น
วัตถุดิบอาหาร
ขนมจีน ซี่โครงหมูสับชิ้นเล็ก หมูเนื้อ แดงสับ เลือดหมูต้ม มะเขือเทศสุกลูกเล็ก ดอกงิ้ว ถั่วเน่าปิ้ง น้ำตาล น้ำปลา หอมแดง กระเทียม
เครื่องแกง
ภาคเหนือเรียกว่า “พริกน้ำเงี้ยว” ประกอบด้วย พริกแห้ง กระเทียม หอมแดง ข่า กะปิ รากผักชี ข่า ตะไค้ร้ เกลือปน หอมแดง กระเทียม กะปีหรือ ถั่วเน่าย่างไฟ
เครื่องเคียง
ถั่วงอก ผักกาดดองหั่นฝอย กระหล่ำปลีซอย ต้นหอมผักชีหั่น กระเทียมเจียว พริกแห้งทอดกรอบ หรือพริกปั่น มะนาวผ่าซีก
การปรุง
- นำซี่โครงหมูต้มเคี่ยวให้นุ่ม
- นำพริกแกงที่โขลกแล้ว ลงผัดกับน้ำมันให้หอม
ใส่หมูสับลงผัดให้ทั่ว ใส่มะเขือเทศ ดอกงิ้ว ผัดให้ทั่วจนหอม - นำพริกแกงและเครื่องที่ผัดแล้วใส่หม้อต้มกระดูกหมู ใส่น้ำตาล น้ำปลา และเลือดหมู ชิมดูรสชาติ
- นำขนมจีนใส่จาน ตักน้ำเงี้ยวราดบนขนมจีน โรยหน้าด้วยหอมเจียว กระเทียมเจียว ผักชี ต้นหอม พริกทอด มะนาววางข้างจาน พร้อมผักสด ถั่วงอก ผักกาดดองหั่นฝอย
รูปแบบการบริโภค
ขนมจีนน้ำเงี้ยว บริโภคเป็นอาหารจานเดียว นิยมรับประทานในมื้อกลางวัน ปัจจุบันเส้นที่ใช้ รับประทานกับน้ำเงี้ยวไม่จำกัดว่าต้องเป็นเส้นขนมจีน หรือเส้นก๋วยเตี๋ยวเท่านั้น สามารถใช้เส้นได้ทุกอย่าง ตามแต่ความต้องการของผู้บริโภค เช่น เส้นหมี่ เส้นเล็ก เส้นบะหมี่ เป็นต้น ขนมจีนน้ำเงี้ยว สามารถทำรับประทานได้ทุก ฤดูกาลหรือตามความต้องการรับประทานของผู้บริโภค เอง และนิยมทำรับประทานในงานเลี้ยงงานมงคล/
ประโยชน์เชิงสุขภาพ
ประโยชน์ทางอาหาร
ขนมจีนน้ำเงี้ยวเป็นอาหาร ที่ให้พลังงานสูง ให้ความอบอุ่นต่อร่างกาย โดยให้โปรตีน ไขมัน คาร์โบไฮเดรต ใยอาหาร ฟอสฟอรัส แคลเซียม เหล็ก เบต้าแคโรที่น วิตามินเอ วิตามินบี วิตามินซี ไนอาชิน
สรรพคุณทางยา
ได้รับจากวัตถุดิบอาหาร พริกน้ำเงี้ยวและ ผักเครื่องเคียงในน้ำเงี้ยว
อ้างอิง สำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดเชียงราย
